خروج آمریکا از برجام و اعمال فشارهای حداکثری، باعث به وجود آمدن مشکلات عدیده‌ای در اقتصاد کشور شد. همچنین بروز مشکلات عظیمی در بخش واردات و صادرات آزاد کشور به بسیاری از نقاط جهان را در پی داشت.
در این بین بخش خصوصی و دولتمردان برای حل مشکل خرید و حمل و نقل کالاهای تحریم شده اقدام به اتخاذ راهکارهایی عملیاتی کردند تا بتوانند کالاهای موردنیاز بخش مصرفی و صنایع کشور را تامین کنند.
خرید کالاهای تحریمی چگونه صورت می‌گیرد؟
شرکت‌های خارجی به دلیل ترس از تحریم ایالات متحده آمریکا و قطع همکاری با این کشور و شرکای آنها از ارسال کالا به ایران خوداری می‌کنند. از طرف دیگر آن دسته از شرکت‌هایی هم که حاضر به همکاری بودند امکان پرداخت هزینه کالا به دلیل قطع بودن ارتباط ایران با سیستم مالی بین‌المللی (سوئیفت) برای آنها وجود نداشت، از این رو علاقه‌ای برای ارسال کالا به ایران ندارند.
در نتیجه برخی از افراد و نهادها با ایجاد شرکت‌ها و نمایندگی‌هایی در برخی از کشورها نظیر امارات، هنگ کنگ و چین به عنوان واسط اقدام به خرید غیر مستقیم کالاها از کشورهای دیگر می‌کنند. در این دفاتر می‌توان سفارشات کالاهایی که مشمول تحریم هستند را انجام داد. این شرکت‌ها نیز کالاهای مورد نظر را بعد از خرید با روش‌های گوناگون به کشور انتقال می‌دهند.
حمل کالاهایی که مشمول تحریم هستند چگونه انجام میشود؟
به دلیل اینکه سیستم حمل و نقل بین‌المللی، انتقال مستقیم کالا از خطوط دریایی به ایران را مشمول تحریم ها کرده و در صورت تخطی از شیوه نامه ارائه شده توسط وزرات خزانه داری آمریکا تحت تحریم قرار می‌گیرد، بنابراین واردات کالاهای ضروری با استفاده از راهکارهای متنوع به کشور صورت می گیرد.
یکی از این راهکارها، استفاده از کراس استافینگ (Cross Stuffing) است. در این روش کالاهایی که خریداری شده اند را در کانتینر جاسازی می‌کنند و در انتها بار مورد نظر از یک کشتی به کشتی دیگر و یا اینکه از یک کانتینر به کانتینر دیگر انتقال داده میشود.
اما چرا چنین کاری صورت می‌گیرد؟ تمامی کشتی‌ها و کانتینرهای آنها دارای کدهای منحصربه‌فردی هستند که اطلاعات مربوط به کشور مبدا و مقصد و مسیر حرکت توسط یک سامانه جامع ثبت میشود. در صورتی که این اطلاعات نادرست باشد امکان پهلوگیری در بنادر کشوری را نخواهند داشت. با توجه به اینکه چنین کشتی‌هایی اجازه پهلو گرفتن در کشورهای تحت تحریم را ندارند. از این‌رو بازرگانان برای انتقال کالا به کشور از روش کراس استافینگ استفاده می‌کنند.
مشکلات موجود برای حمل کالاهای تحت تحریم چیست؟
اگر در این سیستم متوجه نادرست بودن اطلاعات بار کشتی شوند ممکن است بار آن در مسیر راه متوقف شود. چنین رویدادی ضرر بسیار زیادی را متوجه بازرگانان می‌کند و از طرف دیگر ممکن است در روابط بین‌المللی کشور صادر کننده مشکلاتی به وجود بیاورد.
همچنین انجام کراس استافینگ تنها در کشتی‌هایی امکان پذیر است که دارای جرثقیل حمل کانتینر هستند. البته شرایط جوی هم می‌تواند مشکلاتی را در این روش به وجود بیاورد.
استفاده از بارنامه سوئیچ برای حمل کالا
یکی دیگر از روش‌هایی که برای انتقال بار تحت تحریمی وجود دارد استفاده از بارنامه سوئیچ است. در این روش کالا در ابتدا به نخستین مقصد ارسال و در آنجا توسط شرکت‌های حمل و نقل تغییر نام پیدا کرده و به مقصد اصلی ارسال میشود. در چنین بارنامه‌هایی امکان ردیابی مقصد اصلی وجود ندارد.
از مهم‌ترین مزایای این روش این است که اطلاعات فروشنده کالا و مقصد نهایی کاملا تغییر پیدا می‌کند و امکان ارتباط بین خریدار و فروشنده از بین می رود. زیرا کالا مجددا مورد معامله قرار می‌گیرد. از این روش می‌توان برای صادرات و واردات بسیاری از کالاها استفاده کرد.
