به فرآیند تامین کالای مورد نظر از سوی تامین کنندگان برای دراختیار قرار دادن به فروشندگان تامین کالا می گوییم. تامین کالا انواع مختلفی دارد و هرکدام با ضوابط و قراردادهای مربوط به خود منعقد می شوند.

انواع تامین کالا با تامین کنندگان:

در این نوع تامین کالا قراردادی ما بین تامین کننده و فروشنده کالا منعقد می شود و جزئیات اعم از قیمت تمام شده، زمان تحویل، تخفیف ها و طرح های مختلف فروش به دقت بررسی می شوند و پس از توافق در مورد تمامی جزئیات،  قرارداد به امضای طرفین می رسد.

قرارداد های تامین کالا به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند که در ادامه به ذکر چند مورد از مهم ترین این قرارداد ها خواهیم پرداخت.

1-قرارداد تامین کالای قطعی

2-قرارداد تامین کالای امانی

3-قرارداد تامین کالای مشارکتی (کمیسیونی) با رویکرد بازرگانی

4-قرارداد تامین کالای مشارکتی (کمیسیونی) با رویکرد حق العمل کاری

قرارداد تامین کالای قطعی:

 در این نوع از قرارداد تامین کالا، فروشنده کالای مورد نظر را از تامین کننده خریداری کرده و  طبق قرارداد بر سر تمامی مواد قرارداد به توافق می رسند. طبق این قرارداد تامین کننده برای خریدار فاکتوری صادر میکند که شامل تمامی هزینه های تامین کالا می شود و فروشگاه مورد نظر این فاکتور را در سند های حسابداری خود وارد میکند و سند بدهکار را بر روی سیستم حسابداری خود به ثبت می رساند.

بعد از تحویل محصول از تامین کننده فروشنده کالا را در انبار خود نگه داشته و سیاست های قیمت گذاری منحصرا توسط خود فروشگاه و سیاست گذاران فروشگاه انجام خواهد پذیرفت. از طرفی تسویه حساب با تامین کننده نیز طبق قرارداد انجام خواهد شد و هیچ یک از طرفین مسئولیتی بعد از تحویل کالا در قبال یکدیگر نخواهند داشت مگر در مواردی که کالا نیاز به مرجوع شدن داشته باشد.

قرارداد تامین کالای امانی:

 در این نوع قرارداد اجناس تحویل گرفته شده صرفا در تصرف فروشگاه خواهد نه در تملک آن. به این صورت که تامین کننده کالا را به صورت امانی نزد فروشگاه داشته و در صورت به فروش رفتن کالای مورد نظر مبلغ مورد نظر که از قبل در قرارداد ذکر شده و به توافق طرفین رسیده را دریافت می کند. تامین کننده صرفا قیمت به توافق رسیده در قرارداد را دریافت خواهد کرد و فروشنده می تواند سیاست های خود را در قیمت گذاری محصول به طور کامل اعمال کند.

در بازه های زمانی مشخص تامین کننده به فروشگاه آمده و تعداد اجناس به فروش رفته را محاسبه و وجه آن را دریافت میکند.

قرارداد های تامین کالای مشارکتی با رویکرد بازرگانی:

 در این نوع قرارداد در ابتدا بین طرفین هیچ تعهدی وجود ندارد و قیمت کالا نیز در قرارداد ذکر نمی شود. در این نوع تامین کالا، تامین کننده صرفا اجناس را به صورت امانی در اختیار فروشگاه قرار می دهد و درصد کمیسیون خود را مشخص می کند. حتی در این قرارداد ها فروشنده می تواند تعهد صفر در قبال دزدی و کم شدن موجودی کالا داشته باشد. البته در این موارد نماینده ی قانونی تامین کننده در فروشگاه به طور مرتب حضور خواهد داشت تا شاهد روند فروش محصولات باشد و از دزدی و کم شدن موجودی کالا ها جلوگیری کند.

در پایان و طبق زمانبندی مشخصی که از قبل انجام شده تامین کننده و فروشنده ی اجناس تعداد کالای فروش رفته را محاسبه و درصد کمیسیون تامین کننده را پرداخت می کنند. در این زمان سند بدهکار و خرید در سیستم حسابداری فروشگاه ثبت می شود.

قرارداد های تامین کالای مشارکتی با رویکرد حق العمل کاری:

 تفاوت این نوع قرارداد با قراردادهایی که رویکرد بازرگانی دارند این است که در این نوع فروشگاه هنگام تسویه و محاسبه ی تعداد کالاهای فروش رفته برای فروشگاه، سند خرید ثبت نمی کند و سند حق العمل کاری ثبت می کند. زیرا در این فرآیند فروشگاه صرفا نقش واسطه برای فروش را ایفا کرده است.

یکی از چالش هایی که در خصوص این نوع قرارداد ها وجود دارد میزان مالیات و ارزش افزوده است . زیرا اداره دارایی میزان مالیات را بر اساس تعداد فاکتورهای فروش محاسبه می کند و باید این نکته را در نظر گرفت که شاید درامد از طریق حق العمل کاری مورد قبول اداره مالیات نباشد.

در اخر ذکر این نکته ضروری می باشد که تامین کنندگان و فروشندگان باید بهترین نوع قرارداد را بر حسب بازار آن محصول خاص انتخاب کنند در غیر این صورت ممکن یکی از طرفین یا هردو متضرر شوند. به خصوص در قراردادهایی که اجناس به صورت امانی در اختیار فروشنده قرار میگیرد و تعهدی در قبال سرقت و موجودی کالا وجود ندارد، تامین کنندگان باید نظارت جدی بر فروش محصول و موجودی کالا داشته باشند.

در این مقاله سعی کردیم تا انواع تامین کالا را در موقعیت ها و شرایط مختلف بررسی کنیم تا با چالش های آن اشنا شده و بتوانید هنگام تامین کالا با توجه به شرایط بهترین نوع قرارداد را منعقد کنید.